Mam już na biurku pierwszą drukarkę 3D lub niebawem do mnie przyjedzie. Czego jeszcze potrzebuję, żeby móc zacząć swoją przygodę z drukiem 3D?

Mimo że typów i producentów drukarek drukujących w technologii FDM/FFF jest wiele, to sam fakt, że wykorzystują tę samą technologię, powoduje, że zestaw niezbędnych i przydatnych akcesoriów jest niemal identyczny. W związku z tym nie ważne, czy Twoją pierwszą drukarką 3D będzie Anet A8, Creality CR-10 S, Creality Ender 3, Tevo Tarantula, Prusa i3, Zorxtrax, Ultimaker etc.

Wybór materiału do druku 3D – pierwszy filament

Podstawową rzeczą, która pozwoli nam na rozpoczęcie drukowania, jest filament. W 99% przypadków do Twojej drukarki 3D będzie pasował filament o średnicy 1.75 mm. Jeżeli zaś chodzi o drukarki Ultimakera, będzie to 2.85 mm. Druga sprawa to tworzywo, jakie wybierzemy. Najpopularniejsze są PLA, PET-G i ABS. Możemy też spotkać domieszkowane PLA, które poza wyglądem może wyróżniać się specyficznymi właściwościami fizycznymi.

Na początku dobrze wybrać jedną lub dwie szpule o wadze 1 kg porządnego PLA bez domieszek. Warto wiedzieć, że filament w kolorze białym jest nieco trudniejszy w druku z uwagi na zastosowany barwnik. Sprawdzonym wysokiej jakości materiałem jest PLA Nebula lub PLA Print-me SmartFit (rys. 1).

Rys. 1. Filamenty Nebula i Print-me.

Źródło: wykonanie własne

Części zamienne do drukarki 3D

W drukarce 3D jest cała masa komponentów, które mogą się zepsuć. Najlepiej byłoby mieć praktycznie drugą drukarkę w częściach. Schodząc trochę na ziemię i opierając się na rozsądku, można wymienić kilka podstawowych elementów, które warto mieć w zanadrzu na wypadek ewentualnej awarii:

1. Dysza – najlepiej 2-3 sztuki. Najpopularniejsza średnica dyszy to 0.4 mm. Ten rozmiar jest zamontowany praktycznie w każdej nowej drukarce 3D. Przed zakupem trzeba sprawdzić, jakiej dokładnie dyszy potrzebujemy, ale w miarę uniwersalnym modelem jest Dysza 0.4 mm M6 filament 1.75 mm.
   
   
2. Rurka ekstrudera – bardzo nieprzewidywalny element. Niedoświadczony użytkownik drukarki 3D może go łatwo uszkodzić podczas wykręcania z bloku grzejnego na zimno zamiast na ciepło. Niektóre wersje rurki ekstrudera zawierają w środku rurkę teflonową, która po pewnym czasie przypala się i należy ją wymienić.
   
   
3. Termistor – jego uszkodzenie potrafi napsuć wiele krwi. Czasem jest po prostu źle osadzony w bloku grzejnym i nie trzeba go wymieniać. Gdy jest zamontowany poprawnie, a temperatura „na dyszy” zdaje się odbiegać od rzeczywistości, to jest najpewniej główny winowajca. Jest to tania część i warto ją wymienić, gdy wzbudza nasze podejrzenia, tym bardziej, że stosunkowo łatwo ulega uszkodzeniu.
   
   
4. Grzałka – ma moc 40 W i występuje w dwóch wersjach: 12V i 24V. Przed zakupem należy sprawdzić, jaka wersja jest w naszej drukarce. Grzałki czasem po prostu się przepalają. Jeżeli nie dotknie nas taki pech, to należy pamiętać, że z biegiem czasu nieco zmieniają swoją charakterystykę i prędzej czy później czeka nas wymiana tego elementu.
   
   
5. Blok grzejny – element dość trudny do uszkodzenia, ale niemniej początkujące Drukarki i Drukarze muszą go czasem wymienić. Problem nie tkwi w samym bloku, tylko w braku wyczucia podczas wymiany dyszy. Dyszę należy dokręcić na tyle mocno, by stworzyła szczelne połączenie z rurką ekstrudera. Nie trudno w tym wypadku o ukręcenie dyszy. Podstawową sprawą, o jakiej należy pamiętać w trakcie dokręcania dyszy, jest robienie tego na gorąco (blok grzejny powinien mieć 200ºC lub więcej).

Łączny koszt tych elementów to ok. 50 zł brutto.

Jeżeli ktoś jest bardziej przezorny, to może się zaopatrzyć w sterowniki silników krokowych, tzw. stepsticki: A4988 lub DRV 8825 
W niektórych drukarkach nie da się ich wymienić, bo są zintegrowane z płytką sterującą.

Środki adhezyjne do druku 3D

Jeżeli drukarka wyposażona jest w stół szklany, nieocenioną pomocą będzie 3D Reaktor Adhesive Spray. Zwiększa on przyczepność wydruków do stołu. Wygodnym rozwiązaniem jest podkładka adhezyjna, np. CoroPad. Niektóre drukarki są już wyposażone w specjalne podkładki adhezyjne (np. Ender 3, Anycubic i3 Mega). Można przy nich pozostać lub wymienić je na stół szklany.

Chemia i smary

Drukarka 3D jest urządzeniem, które stale się brudzi. Główni winowajcy to filament w postaci pyłu i opiłków, smary, oleje i opiłki pochodzące od części mechanicznych, środki adhezyjne i w końcu kurz.
Jedną z przydatnych substancji do usuwania zabrudzeń jest aceton. Może być ponadto wykorzystywany do wygładzania wydruków z ABSu oraz oczyszczania i podrażniania powierzchni przed malowaniem i klejeniem. Nie należy go stosować do czyszczenia podkładek adhezyjnych takich jak CoroPad. W tym wypadku należy użyć alkoholu izopropylowego (tzw. IPA). Jest mniej agresywny niż aceton i dobrze radzi sobie z typowymi dla druku 3D zabrudzeniami.

UWAGA
Opary acetonu i IPA są szkodliwe dla człowieka i wysoce łatwopalne. Należy je stosować tylko w dobrze wentylowanych pomieszczeniach. Aceton i IPA, z uwagi na silne działanie odtłuszczające, mocno wysuszają, a konsekwencji niszczą skórę.

Stara zasada inżynierii mechanicznej mówi, że „kto nie smaruje, ten nie jedzie”. Nie inaczej jest w przypadku drukarek 3D. Na szczególną uwagę zasługują tu prowadnice i śruby pociągowe: trapezowe lub toczne (nieprawidłowo zwane kulowymi). Do śrub trapezowych nieźle sprawuje się smar grafitowy, który długo utrzymuje się na śrubie. Lepsze smarowanie zapewnia smar molibdenowy, który jest rzadszy niż grafitowy, wymaga jednak częstszego uzupełniania. Jest też nieco droższy od swojego grafitowego odpowiednika. Do prowadnic i łożysk najlepiej stosować rzadki smar litowy lub olej wazelinowy.

Akcesoria

Do bieżącej eksploatacji drukarki przyda się kilka narzędzi:

1. szpachelka – przydatna do odspajania wydruków od platformy roboczej,
2. rękawiczki nitrylowe – będą chroniły nasze dłonie przed działaniem acetonu i/lub IPA,
3. rękawice ochronne – zmniejszą ryzyko zranienia i poparzenia w trakcie pracy przy gorącym bloku grzejnym,
4. klucz płaski 7 mm – potrzebny przy zmianie dyszy,
5. klucz nastawny – np. francuski albo angielski, przydatny do chwycenia bloku grzejnego,
6. zestaw kluczy imbusowych – niezbędny do rozkręcenia czegokolwiek w drukarce,
7. cążki boczne – znacznie wygodniejsze przy cięciu filamentu niż nożyczki czy kombinerki.

Podsumowanie

Lista komponentów i materiałów eksploatacyjnych może wydawać długa. Ich jednostkowe ceny nie są jednak wysokie, a znacząco ułatwiają pracę z drukarką 3D. Wiele z wymienionych narzędzi na pewno Czytelnik posiada, a jeżeli nie, to przydadzą się też w innych zastosowaniach niż drukarka i druk 3D. Listę elementów wymienionych w tym artykule wraz z cenami zestawiono w tabeli poniżej.

Tabela 1. Zestawienie komponentów i materiałów eksploatacyjnych przydatnych dla Drukarki i Drukarza 3D.